top of page

Η ΒΑΣΙΛΙΚΗ ΑΨΙΣ

 

     Η Ιερά Βασιλική Αψίδα αποτελεί τμήμα τού Συστήματος τής Υόρκης. Για να αντιληφθούμε καλύτερα την σχέση και την θέση τής Βασιλικής Αψίδας στο Σύστημα, παραθέτουμε το σχεδιάγραμμα σε μορφή κλίμακας που δίνει την δομή τού Τεκτονικού Συστήματος τής Υόρκης.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

    Η Βασιλική Αψίδα  θεωρείται συμπλήρωμα τού Τρίτου βαθμού παρά το γεγονός ότι έχει διαφορετική οργάνωση, άλλους α ξ ι ω μ α τ ι κ ο ύ ς κ.λ.π.

Στηρίζεται όμως και αποτελεί συνέχεια τού Συμβολικού ( Κυανού ) Ελευθεροτεκτονισμού.

Τα σκαλιά που οδηγούν στην Βασιλική Αψίδα είναι :

α) Του Διακεκριμένου Διδασκάλου ή Διδασκάλου τού Σήματος.

β) Του Πρώην Σεβασμίου.

γ) Του Εξοχότατου Διδασκάλου και

δ) Της Βασιλικής Αψίδας.

Τα τέσσερα αυτά σκαλιά - βαθμοί αποτελούν το " Μέγα Περιστύλιο".

Ακολουθούν οι Κρυπτικοί Βαθμοί και τέλος οι Ιπποτικοί.

Φυσικό ήταν, έξυπνοι άνθρωποι, με φαντασία και μεγάλη τεκτονική κατάρτιση να προχωρήσουν και να συμπληρώσουν την μισοτελειωμένη ιστορία τού 3ου Βαθμού. Κάνοντας το επέτυχαν δύο τουλάχιστον πράγματα :

1.Να στεγάσουν οι Πρώην Σεβάσμιοι τον εαυτό τους.

2.Να συμπληρώσουν τις εσωτερικές έννοιες που υποκρύπτονται στους Συμβολικούς Τεκτονικούς βαθμούς.

 

ΟΙ ΠΡΩΤΕΣ ΔΕΚΑΕΤΙΕΣ

Ο William Hughan γράφει :

"Ομολογώ την αδυναμία μου να αποφασίσω ποιά ήταν αρχαιότερη, η Ευρωπαϊκή ή η Αγγλική Βασιλική Αψίδα... ".

Αυτή η δήλωση παραμένει αληθινή και σήμερα εφόσον περιοριστεί στην πλήρη τελετή και μύθο όπως παρουσιάζεται πια στα 1780. Αλλά αν ψάξει κανείς για μονάδες που όταν τελικά συναρμολογήθηκαν και έφτιαξαν τελικά την Βασιλική Αψίδα, αυτές θα βρεθούν πρώτα στην Γαλλία.

Ο Α. Bernheim μεταφράζει από πρωτότυπο γράμμα Γάλλου με ημερομηνία 12 Φεβρουαρίου 1749, τα εξής : "... δεν είμαστε φίλοι αμέσως μόλις γίνουμε αδελφοί και περισσότερο καθώς συναντιόμαστε στον υπόγειο ιερό θόλο ; ".

Αυτή η αναφορά σε υπόγειο θόλο, όσο τουλάχιστον γνωρίζουμε είναι η πρώτη αναφορά τέτοιου στοιχείου στον Ελευθεροτεκτονισμό. Όχι γιατί είναι " καθ' εαυτό " πρωτότυπο, ο υπόγειος θόλος ή το σπήλαιο πού είναι παλαιά και σημαντικά σαν σύμβολα. Συνδέονται και με το Ροδοσταυρικό μύθο και σε ορισμένες περιπτώσεις περιγράφει το θάνατο και ανάσταση πούναι το κύριο θέμα του νεομύητου ο οποίος ξαναγεννιέται ως νέος άνθρωπος.

Αυτή η σύνδεση βοηθά να εξηγηθεί γιατί οι ελευθεροτέκτονες του 18ου αιώνα, οι οποίοι άσχετα με το σε ποιά πίστη ανήκαν ήταν κατά το πλείστον καλοί Χριστιανοί.

Τα τυπικά τού 1785 τής Βασιλικής Αψίδας, σαν κι αυτά του Χειρόγραφου του Σέφιλντ, με τις ισχυρές Χριστιανικές συνδέσεις και συμβολικές ερμηνείες δείχνουν πως αυτά τα ίδια τα σύμβολα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για να εκφράσουν αυστηρά Τριαδικές ιδέες.

Η μετάδοση τών προσθέτων βαθμών πρακτικά πάντα συνοδεύονταν από το σχόλιο πως έδινε " υψηλότερη θέση " ανάμεσα στους Τέκτονες, οι πιο γνωστές τών οποίων ήταν τα προνόμια που δίνονταν σ' αυτούς που έπαιρναν τον βαθμό τού " Ροδόσταυρου " να προεδρεύουν σε κάθε τεκτονική συγκέντρωση αν ήταν μέλη ή όχι μιας Στοάς, να μην βγάζουν το καπέλο τους αν θέλαν μέσα στην Στοά και να παραμένουν καθισμένοι όταν άλλοι αδελφοί χαμηλότερου βαθμού έπρεπε να παραμένουν όρθιοι.

Ο κατάλογος τών βαθμών που επιδίδονταν ήταν πολύ μακρύς. Το 1763 ο Tschoudy στο L' Etoile Flamboyante περιελάμβανε 30 και πλέον βαθμούς. Περιελάμβανε την Βασιλική Αψίδα στην οποία έδινε θέση κοντά στην κορυφή ανάμεσα στον βαθμό τού Ροδόσταυρου και του Μεγάλου Μεμυημένου στα Μυστήρια, αλλά δεν δίνει περισσότερες λεπτομέρειες.

Ένα Γαλλικό κείμενο που χρονολογείται από το 1740 γράφει για το βαθμό τού " Σκώτου ".

" Ο βαθμός τού " Σκώτου " είναι ο πρόγονος τής 2ας Τάξεως τού Γαλλικού τύπου και ο 14ος Βαθμός τού Αρχαίου και Αποδεδεγμένου Σκωτικού Τύπου ( Α.Α.Σ.Τ.). Είναι ο ξάδελφος τού Αγγλικού Βαθμού τής Βασιλικής Αψίδας, τον οποίο αυτό το χειρόγραφο μας επιτρέπει ν' ανακαλύψουμε... ".

Μεταφράζουμε εκ τού χειρογράφου :

"Αφού τελείωσε ο Ναός οι χτίστες του σχημάτισαν μια τάξη αδελφών και η προσεκτική επιλογή νέων μελών της αδελφότητας, της έδωσαν αυξημένο κύρος. Ο καθένας μπορεί να κρίνει για την σημασία που απέδιδαν στα "μυστήρια" τους οι προγονοί μας από το γεγονός πως 416 χρόνια μετά το χτίσιμο, οι " φύλακες " τού Ναού, οι " εκλεκτο ", μόλις αποσύρθηκαν τα εχθρικά στρατεύματα που με διαταγές του Ναβουχοδονόσορα κατέστρεψαν ως τα θεμέλια τον Ναό, σπεύσανε ξανά σ' εκείνο το χώρο οι " εκλεκτοί " να σκάψουν μέσα στα θεμέλια. Εκεί ύστερα από τεράστιες δυσκολίες βρήκαν το " βάθρο " όπου ήταν σκαλισμένο το άφατο όνομα καθώς και τον σκελετό τού Γκαλαάντ, υιό τού Σοφονίου, που ήταν σημαντικό πρόσωπο μεταξύ τών " Γαβαλών " και αρχηγού τών " Λεβητών " υπό τον αρχιερέα Σαραχάτ. Ο Γκαλάαντ ως φύλακας ήταν επιφορτισμένος με την ευθύνη τής φύλαξης τού ιερού υπόγειου θόλου. Επέβλεπε οι ιερές δάδες να παραμένουν αναμμένες πάντα, έτσι που το άφατο όνομα μπορούσε να λατρευτεί εκεί. Και προτίμησε να χάσει την ζωή του, όπως ο Χιράμ 416 χρόνια πριν, παρά να μαρτυρήσει τα μυστικά τών διδασκάλων ".

Αυτό το τυπικό εν μέρει δίνει τις βασικές ιδέες που αργότερα συναντάμε στην Βασιλική Αψίδα αν και τα συμφραζόμενα είναι πολύ διαφορετικά και εάν οι δεσμοί με το βαθμό τού Διδασκάλου είναι ακόμη πολύ εμφανής.

 

ΤΕΚΤΟΝΙΚΕΣ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΕΣ ΤΟΝ 18ο ΑΙΩΝΑ

Τον 18ο αιώνα, παρά τους πολέμους που χώριζαν τα έθνη, ήταν μια περίοδος όπου οι ιδέες εκινούντο ελεύθερα από μια χώρα στην άλλη και τεκτονικές πληροφορίες εναλλάσσονταν ανάμεσα σ' ενδιαφερόμενους ελευθεροτέκτονες. Ανάμεσα στη Γαλλία και την Αγγλία υπήρχαν στενοί δεσμοί. Ο Μοντεσκιέ, ένας από τους φιλοσόφους και συγγραφείς με την μεγαλύτερη επιρροή στην εποχή του εμυήθη στο Λονδίνο πριν το 1730 καθώς και ο περίφημος Ιππότης Ράμσεϋ αμέσως μετά στην ίδια Στοά του " Horn " ( Κέρας ). Τα Γαλλικά ήταν τότε η διεθνής γλώσσα των μορφωμένων ανθρώπων και οι Στοές που χρησιμοποιούσαν τότε τη Γαλλική κατά το δεύτερο ήμισυ του 18ου αιώνα ανέρχονταν σε δώδεκα.

Ο Ιρλανδικός σύνδεσμος είναι πιο δύσκολο να καθοριστεί. Βέβαια έχουμε την Ιρλανδική καταγωγή της Μεγάλης Σοάς τών Αρχαίων και το γεγονός ότι περιέκλεισαν στις κανονικές εργασίες των Στοών τους τη Βασιλική Αψίδα. Αλλά με ποιό τυπικό ;

Το μόνο σχόλιο που μπορεί κανείς να κάνει αναφορικά με την πειθαρχία που ετηρείτο σε κάποια αυθεντία ή αρχή στους μη Συμβολικούς Βαθμούς είναι να πούμε πως αυτή διέφερε σημαντικά. Διοικητική αρχή για τα κείμενα και τους τελετουργικούς βαθμούς ήταν ανύπαρκτη, αλλά μια Χάρτα που θα έκανε αυτές τις διαδικασίες "επίσημες" ήταν πολυζήτητη.

 

ΟΙ ΑΠΟΚΛΙΝΟΝΤΕΣ ΤΡΟΠΟΙ

Η δεκαετία του 1760 ήταν πολύ παραγωγική για την ανάπτυξη και εξέλιξη τού Ελευθερο-τεκτονισμού στην Ευρώπη καθώς τελείωσε ο Επταετής Πόλεμος το 1763 και αυτό επέτρεψε μεγάλο αριθμό αξιωματικών να επιστρέψουν σε ειρηνικά έργα και καθώς επαγγελματικά διέθεταν χρόνο, μπορούσαν ν' αφιερώσουν πολύ χρόνο για τα τεκτονικά πράγματα και ιδιαίτερα σ' αυτά των "υψηλότερων βαθμών". Ο αριθμός νέων Στοών αυξήθηκε εντυπωσιακά στην Γερμανία και σε κάθε χώρα όπου τέτοιες δραστηριότητες δεν απαγορεύονταν από το Κράτος.

Παρουσιάσαμε μερικά στοιχεία τής Γαλλικής Βασιλικής Αψίδας και δείξαμε την στενή ομοιότητα σε στοιχεία που αργότερα βρέθηκαν στην Αγγλική Βασιλική Αψίδα με την ελπίδα πως η σύνθεση τού μωσαϊκού θα έδινε μια πιο συμπληρωμένη εικόνα.

Αλλά πρώτα θα έπρεπε να εξηγηθεί πως η Γαλλική Βασιλική Αψίδα από τα μέσα τής δεκαετίας του 1780 ακολούθησε εντελώς διαφορετική ανάπτυξη και δεν είχε τίποτα το κοινό εκτός από το όνομα με την αντίστοιχη Αγγλική. Ο βαθμός έγινε μέρος τού Αρχαίου και Αποδεδεγμένου Σκωτικού Τύπου όταν αυτό το σύστημα σταδιακά εκτόπισε τον Γαλλικό Τύπο τών Επτά Βαθμών μετά το 1804 και ο μύθος του Βαθμού μεγάλως επεξετάθη.

Μια έκδοση Γαλλικού χειρογράφου ημερομηνίας γύρω στα 1810, ίσως και αργότερα, ομιλεί για μια ιστορία που ξεκινά από πριν τον κατακλυσμό τού Νώε. Λέει πως ο Ενώχ εναπόθεσε σε υπόγεια κρυπτή τα κοσμήματα που έφεραν " ΤΟ ΟΝΟΜΑ " και πως η γνώση της ύπαρξης τους οφείλονταν σε απόκρυφα κείμενα σκαλισμένα πάνω σε μια μαρμάρινη στήλη που δεν καταστράφηκε από τον Κατακλυσμό. Από τότε και μετά επανέρχεται στην αρχική ιστορία τής υπόγειας κρύπτης που κτίστηκε από τον βασιλέα Σολομώντα και αφηγείται πως μετά τον θάνατο τού Χιράμ Αμπίφ, κάποιοι εργάτες προσπάθησαν ν' ανακαλύψουν τα μυστικά που βρίσκονταν κάτω από τις εννέα αψίδες τού σπηλαίου.

Αυτός ο βαθμός απονέμεται τελετουργικά με κάποιες παραλλαγές από μερικά ευρωπαϊκά Ύπατα Συμβούλια. Έχει μερικούς οικογενειακούς δεσμούς, με την Αγγλική Βασιλική Αψίδα και συμμετέχει σε μερικά σύμβολα και διδασκαλίες αλλά δεν μπορεί να ειπωθεί πως είναι ο ίδιος βαθμός. Στο Ηνωμένο Βασίλειο ο Αρχαίος και Αποδεδεγμένος Τύπος δεν εργάζεται στους ενδιάμεσους βαθμούς αλλά στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι Στοές Τελειοποιήσεως που υπάγονται σε Υπατα Συμβούλια εργάζονται αυτό το βαθμό που είναι γνωστός ως η Βασιλική Αψίδα τού Σολομώντα.

Η ιστορία τής Βασιλικής Αψίδας στην Αγγλία είναι πολύ διαφορετική και μπορεί να συνοψιστεί περίπου ως εξής :

1. Κάποιος βαθμός που τον έλεγαν "Βασιλική Αψίδα" ήταν γνωστός και απονέμονταν ήδη από το 1746 στην Ιρλανδία, εάν γίνουν αποδεκτά όσα διατείνεται ο Λώρενς Ντέρμοντ, και εισήχθη στην Αγγλία για να αποτελέσει μέρος του Συμβολικού Τεκτονισμού που εργάζονταν τα μέλη τής "Αρχαίας Μεγάλης Στοάς" αν και δεν υπάρχουν έγγραφα ή Τυπικά που να παρέχουν πληροφορίες ως προς το περιεχόμενο του Βαθμού. Διοικητικές πληροφορίες έχουμε πότε πότε από τα Πρακτικά των Στοών και από την Μεγάλη Στοά τών Αρχαίων.

2.Ο ίδιος βαθμός ή τουλάχιστον κάποιος βαθμός με το ίδιο όνομα λειτουργούσε σε μερικές Στοές τών "Συγχρόνων " ήδη από το 1754, εάν δεχτούμε πως ο Θωμάς Ντάνκερλεϊ ανυψώθη σ' αυτόν τον βαθμό στο Πόρτσμουθ στη Στοά Τρία Βαρέλια (υπ' αριθ. 31) κατ* αυτό το έτος. Αλλά μόλις το 1758 βρίσκουμε τα πρώτα αγγλικά Πρακτικά που σχετίζονται με ανύψωση.

3. Το Μέγα και Βασιλικό Περιστύλιο ιδρύθηκε στο Λονδίνο από την Χάρτα Σύμβασης στις 22 Ιουλίου τού 1766. Τα Πρακτικά αυτού του Περιστυλίου παρέχουν κάποια έγγραφη μαρτυρία τών τελετών ανοίγματος και κλεισίματος τών εργασιών γενικά.

(i) Οι αξιωματικοί, τρεις Προκαθήμενοι, οι Γραμματείς και Κύριος Μέτοικος ανοίγουν τις εργασίες του Περιστυλίου εις δώμα του Περιστυλίου. Αμέσως μετά πηγαίνουν προς τους Συντρόφους και όλοι μαζί εισέρχονται στο δώμα του Περιστυλίου εν πομπή. Αυτό το άνοιγμα εργασιών είναι πολύ όμοιο προς αυτό που βρίσκουμε στο Χειρόγραφο της Βασιλ.•. Αψίδας του Ντοβρ μόνο που στο τελευταίο οι Τρεις Προκαθήμενοι εισέρχονται στην αίθουσα της Στοάς, ανοίγουν τις εργασίες του περιστυλίου κατά όμοιο περίπου τρόπο που γίνεται και το άνοιγμα σήμερα και με μια σειρά ' κρούσεων που δίδονται από τον Ζ, ο Φρουρός επιτρέπει την είσοδο τών Συντρόφων που εισέρχονται ανά ζεύγη κατά αρχαιότητα, οι Μέτοικοι κλείουν την πομπή.

Το χειρόγραφο Σέφφιλντ έχει πολύ πιο έντονη θρησκευτική χροιά ως μαρτυρεί η μυστικιστική του κατήχηση : "Οι Τρεις Μεγάλοι ανοίγουν το Περιστύλιο μόνοι τους, κατόπιν δίνουν τους χτύπους και οι υπόλοιποι σύντροφοι εισέρχονται, υποβάλλουν τα σέβη τους και αναλαμβάνουν τη θέση τους".

(ii) Πως οι Εξοχοι Μεγάλοι θα είναι ενδεδυμένοι με κατάλληλες ρόμπες, καλύμματα κεφαλής και στολισμένοι με τα κατάλληλα κοσμήματα - χωρίς ποδιές. Το Μέγα και Βασιλικό Περιστύλιο ξόδευε πολλά χρήματα στα ενδύματα, διάκοσμο και εξοπλισμό.

(iii) Ελάχιστα είναι γνωστά για το περιεχόμενο τής Βασιλικής Αψίδας και τον τρόπο που εργάζονταν στις Στοές τών " Αρχαίων ".

 Αν γίνει δεκτός ο ισχυρισμός τής προτεραιότητας στην πρακτική τής Βασιλικής Αψίδας και δικαιωθεί, το Τυπικό που χρησιμοποιήθηκε από το Μέγα και Βασιλικό Περιστύλιο και τα υπ' αυτού Περιστύλια μπορεί και να είναι παρόμοιο ή και όμοιο με το Τυπικό που χρησιμοποίησαν οι Στοές τών Αρχαίων. Καθώς αυτό δεν μπορεί να αποδειχτεί, απομένουν δύο εκδοχές :

Ή τα Τυπικά ήταν παρόμοια που θα έδειχνε πως οι ενδοεπισκέψεις και δανεισμοί ήταν πολύ πιο εκτενείς από ότι αρχικά υποθέταμε και δεν περιορίζονταν μόνο στους Συμβολικούς Βαθμούς. Ή αλλιώς ξεκινώντας από μικρότερα και πιο απλοϊκά κείμενα και περιγραφές τελετών σαν αυτές που χρησιμοποιούσαν οι Στοές τών Αρχαίων, το Μέγα και Βασιλικό Περιστύλιο, το οποίο έπαιρνε τα μέλη του από τις Συμβολικές Στοές, κυρίως τής ανώτερης κοινωνίας, είχε πολύ πιο επαρκή οικονομικά μέσα κι έτσι ήταν σε θέση ν' αυξήσει την εξωτερική όψη του Βαθμού σε τέτοια θέματα όπως το ενδυματολόγιο, τελετές κλπ.

 

ΕΝΑ ΠΟΛΥ ΠΡΟΣΩΡΙΝΟ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ

Το μωσαϊκό που ξεκινήσαμε να\»υμπληρώσουμε έχει ακόμη πολλά κενά που παραμένουν άδεια αλλά ύστερα από όσα είπαμε μπορούμε να συνοψίσουμε πως :

1.Κατά το διάστημα της περιόδου που προηγήθηκε τής ίδρυσης τού Μεγάλου και Βασιλικού Περιστυλίου το 1766, σε επιρροές που μπορεί κανείς να διακρίνει, που είναι το δίχως άλλο αγγλικής καταγωγής, είναι λίγες και μικρής αξίας και αποτελούν έμμεσα απόδειξη της ύπαρξης κάποιου που εήε έφερε τον τίτλο ή αναφέρονταν σε αντικείμενα που είχαν σχέση με τη Βασιλική Αψίδα όπως υπήρξε αυτή αργότερα.

2.Πως ήδη πριν το 1750 κάποιο υλικό που αργότερα βρέθηκε στη Βασιλ. Αψίδα εμφανίζεται σε χειρόγραφα στη Γαλλία. Κάποιος βαθμός που ονομάζονταν: L' Arche Royale ( Η Βασιλική Αψίδα ) υπήρχε και τυπικά της υπάρχουν εκείνης τής εποχής. Κάποιες ιδέες και σύμβολα που περιγράφονται σε αυτά τα χειρόγραφα βρίσκονται αργότερα στην Αγγλία.

3.Η μετάδοση τεκτονικών πληροφοριών ήταν ελεύθερη και εύκολη μεταξύ τεκτόνων που προέρχονταν οπό διαφορετικές χώρες και νέα στοιχεία που εισάγονταν σε μια χώρα γίνονταν σύντομα γνωστά και μερικές φορές χρησιμοποιούνταν σε όλη την Ευρώπη.

4.Τα σύμβολα και εμβλήματα που εχρησιμοποιούντο στην πρώιμη Γαλλική Βασιλική Αψίδα και αργότερα στην Αγγλία δεν είναι συγκεκριμένα κι αποκλειστικά τεκτονικά αλλά αποτελούσαν μέρος της κοινής πολιτιστικής κληρονομιάς προσιτής σε οποιοδήποτε μορφωμένο άτομο του 18ου αιώνα. Κι έτσι θα μπορούσαν να δανειστούν και να εισαχθούν σε κάποιο τεκτονικό βαθμό και αυτό συχνά γίνονταν. 5.Από τα πιο πρώιμα γνωστά τυπικά τής Αγγλικής Βασιλικής Αψίδας υπάρχουν σύμβολα τών οποίων η χρήση και έννοιες δεν περιορίζονταν στους Ελευθεροτέκτονες. Μάλιστα ότι περιγράφονταν ή αναφέρονταν στην ΒίΒλο, που ήταν τότε το βιβλίο που διαβάζονταν περισσότερο από οποιοδήποτε άλλο, θάταν γνωστό σε ελευθεροτέκτονες και μη ακόμη και αν δεν είχε υψηλό επίπεδο μόρφωσης.

Ο καθένας γνώριζε την Κιβωτό τής Διαθήκης, τον Ναό τού Σολομώντα και τέτοια πράγματα ως η Λειωμένη Θάλασσα ( Molten  Sea ) , οι Στήλες B kai J και άλλα.

Στους Ελευθεροτέκτονες, ο Χιραμικός μύθος ταίριαζε πολύ ωραία στην αντίληψη τους για τους βιβλικούς χρόνους καθώς και στον συνήθη άνθρωπο του 18ου αιώνα όπως κι άλλα στοιχεία που εμφανίζονται Αγγλικής ή Ιρλανδικής προέλευσης. Τα ονόματα τών προκαθημένων σε Αγγλικό Περιστύλιο είναι παράδειγμα ( αν και ο Ζ εμφανίζεται πολύ συχνά σε Γαλλικούς Βαθμούς ) και το γεγονός ότι δρουν μαζί σημαίνει πως πραγματικά εργάζονται όπως σε Συμβολικές Στοές. Επιπλέον οι Μέτοικοι (Sojowrners) οι οποίοι αναφέρονται μόνο στα Αγγλικά κείμενα αν και σε Γαλλικά χειρόγραφα αυτοί που ξαναβρήκαν τα μυστικά είναι συχνά τρεις, φέρουν παραδοσιακά ονόματα και εκτελούν καθήκοντα που αργότερα βρίσκουμε στην Αγγλική Βασιλική Αψίδα. Έτσι η εισαγωγή τών " Μετοίκων " είναι αποκλειστικά Αγγλική υπόθεση. Στην Ευρώπη είναι άγνωστοι αλλά τα καθήκοντα τους τα εκτελούν αξιωματικοί που τα ονόματα τους είναι Ζαβουλών, Στόλκιν κλπ. που εκπροσωπούν τους επιμελητές οι οποίοι μετά τον φόνο τού Χιράμ Αμπίφ βρήκαν το σώμα του, φόνευσαν τους δολοφόνους και ενεπιστεύθησαν σ' αυτούς πολλά καθήκοντα από τον Βασιλέα Σολομώντα. Μερικά σύμβολα δεν εμφανίζονται στην Αγγλία όπως ο σιδερένιος χαλκάς Ο που χρησιμοποιείται για να ανασηκωθεί το σκέπαστρο τής κρύπτης αλλά ο κλειδόλιθος καθώς και το σχήμα τού θόλου απουσιάζουν από την Γαλλία. Είναι αυτό λόγω τών στενότερων δεσμών τής αρχιτεκτονικής με τον Αγγλικό Συμβολικό Τεκτονισμό ; Στο Γαλλικό σύστημα, ακόμη και οι κυριότεροι αξιωματικοί φέρουν Βιβλικά ονόματα, ο Βασιλιάς Σολομώντας και ο Βασιλιάς Χιράμ τής Τύρου συχνά αναφέρονται και γίνεται ακόμη και περιγραφή τής ενδυμασίας τους. Αυτές φοριούνται από τον Πρόεδρο και τους Επόπτες και από τα κείμενα είναι φανερό πως οι δύο Επόπτες εδρεύουν στην Δύση.

6. Οι ενδυμασίες, τα κοσμήματα και περιζώματα μπορεί να εισήχθησαν και αργότερα να αντιγράφηκαν για να τείνουν τα παραδεδεγμένα πρότυπα στην Αγγλία όταν δημιουργήθηκε εκεί το Μέγα και Βασιλικό Περιστύλιο. Στην Ευρώπη συναντώνται ευρείες παραλλαγές, που μερικές φορές είχαν συμβολική προέλευση αν και υπήρξε σ' αυτό το χώρο η μεγαλύτερη δυνατόν φαντασία, λόγω έλλειψης διοικούσας αρχής αρκετά ισχυρής να επιβάλλει τους πρέποντες κανονισμούς, μέχρι μετά το 1800. Μέχρι στιγμής έχουμε παραγνωρίσει ένα πολύ σημαντικό μάρτυρα τον William Hutchinson ( Ουίλιαμ Χάτσινσον ) (1732-1814) συγγραφέας τού βιβλίου " Το Πνεύμα τού Τεκτονισμού " που μυήθηκε στις 4 Ιουνίου του 1770 σε μια Στοά τών Συγχρόνων. Το χειρόγραφο του βιβλίου υποβλήθηκε στην Μεγάλη Στοά το 1774 και ύστερα από μερικές προσθήκες, επικυρώθηκε από την Μεγάλη Στοά, κάτι πολύ σπάνιο για να συμβεί. Τα γραπτά του για πρώτη φορά στην Αγγλία εισήγαγαν συμβολικές έννοιες όπως π.χ. στην σελίδα 82 : " Η Στοά όταν απεκαλύπτετο σε εισερχόμενο τέκτονα έμοιαζε με αναπαράσταση του Κόσμου". Ο Χάτσινσον που ήταν ένας έξυπνος και δραστήριος ελευθεροτέκτων, ήταν άνθρωπος τών γραμμάτων και εξέδωσε αρκετά βιβλία. Ξεκίνησε λοιπόν μια έρευνα επί τής παλαιότητας τού Τάγματος, πού ανήκε, που καθώς ήταν τόσο κοντά στην ίδρυση τής Πρώτης Μεγάλης Στοάς δεν ήταν μικρής αξίας. Λέει : " Είμαστε εντελώς αποκομμένοι από αρχιτέκτονες κι έχουμε εξελιχθεί σε άνδρες που ασχολούνται με καθήκοντα ελέους, καλές υπηρεσίες και αγάπη - Χριστιανοί στην θρησκεία - υιοί ελευθερίας, νομοταγείς πολίτες. Έχουμε υιοθετήσει κανόνες, διατάξεις, εμβλήματα και σύμβολα που μας δεσμεύουν να ζήσουμε μια ηθική ζωή... ". Ο Χάτσινσον δεν εμφανίζεται να είχε επαφή με την Βασιλική Αψίδα παρά τον υπαινιγμό τού δόκτωρος Όλιβερ στην εισαγωγή του, αν και είναι πιθανόν να γνώριζε για τον Βαθμό Harodim ο οποίος υπήρχε και εργάζονταν στη βόρειο-ανατολική χώρα ήδη και πριν το 1776. Όταν ο Χάτσινσον αναφέρεται σε υψηλότερο Τάγμα επομένως πιθανώς και να αναφέρεται στο βαθμό Χαροντίμ και όχι στην Βασιλική Αψίδα. Η αξία τής μαρτυρίας του εναπόκειται κυρίως στον τρόπο που πλησιάζει τον συμβολισμό. Τους δεσμούς που σφυρηλατεί με τους αρχαίους Ντρούιντς (Druids) συχνά έχουν απορριφθεί από νεώτερους και σύγχρονους ιστορικούς στηριγμένων σε επιστημονικότερα στοιχεία, αλλά μας δίδει μια καθαρή εικόνα για τις σκέψεις που είχαν στο μυαλό τους οι Τέκτονες τής εποχής το δεύτερο ήμισυ τού 18ου αιώνα. Αυτά που επεξηγεί είναι αυτά που άκουγαν τα συνήθη ακροατήρια τεκτόνων του καιρού του, και πιστεύονταν σαν αληθινά και πάνω απ' όλα δείχνουν γιατί οι μύθοι τού Συμβολικού Τεκτονισμού υιοθετήθηκαν και γιατί η Βασιλική Αψίδα και οι άλλοι ιπποτικοί βαθμοί ήταν μια έκφραση τής Χριστιανικής τους πίστης. Και τόσο πολύ εκτιμήθηκε ( η μαρτυρία του ) που όπως προαναφέρθηκε, επικυρώθηκε και από την ίδια την Μεγάλη Στοά τής Αγγλίας. Αυτό δείχνει την βασική διαφορά ανάμεσα στους Αγγλικούς βαθμούς και αυτούς που πραγματοποιούνται στην άλλη Ευρωπαϊκή Ήπειρο. Οι πρώτοι ήταν η συμβολική έκφραση τών θρησκευτικών και των ελευθεροτεκτονικών πεποιθήσεων, ενώ για τους άλλους ( Ευρωπαίους ) ήταν μια προσπάθεια έκφρασης τής ανάγκης ανανέώσης με πολιτικο-κοινωνικό περιεχόμενο. Η απαρχή, η γένεση τής Βασιλικής Αψίδας χρειάζεται μια καινούργια έρευνα καθώς η επισκόπηση όλων των υπαρχόντων πληροφοριών δεν έχουν προσθέσει πολλά στην εικόνα που είχαμε τα τελευταία είκοσι με τριάντα χρόνια.Οι πηγές που προσφέρουν συμβολισμούς μόλις και έχουν μελετηθεί. Τα σχέδια τού Stukely στην βιβλιοθήκη τής Μεγάλης Στοάς δεν είναι τα μοναδικά, διαθέσιμα είναι κι άλλα σπαρμένα σε διάφορες βιβλιοθήκες τής Αγγλίας. Πρέπει ν' αναζητηθούν, να βρεθούν και να προστεθούν στην σημερινή μας γνώση. Θα βοηθούσαν να μας δώσουν μια πολύ καθαρότερη εικόνα τής κατάστασης την εποχή που ιδρύθηκε το Μέγα και Βασιλικό Περιστύλιο. Και αυτή η έρευνα πρέπει να είναι παγκόσμια καθώς τα υπάρχοντα αυθεντικά χειρόγραφα στις διάφορες βιβλιοθήκες τού κόσμου χρειάζεται να εξακριβωθούν. Σαν σκεφτεί κανείς πως μόνο ένας τέκτων ερευνητής, ο Ρενέ Ντεσαγκουλιέρ, στους τελευταίους δέκα οκτώ μήνες ανεκάλυψε περισσότερα από τριακόσια χειρόγραφα που ποτέ πριν δεν είχαν περιγραφεί στο Τεκτονικό Τμήμα τής Εθνικής Βιβλιοθήκης στο Παρίσι, μπορεί κανείς να δει το μέγεθος τού έργου που πρέπει να γίνει. Και σήμερα ( ο ερευνητής ) αυτός ετοιμάζει την ταξινόμηση και κωδικοποίηση τους, ένα τεράστιο έργο που θα αυξήσει σημαντικά τις γνώσεις μας για την τεκτονική εξέλιξη στο 18ο αιώνα. Αλλά υπάρχουν κι άλλα έγγραφα που πρέπει να μελετηθούν, στην συλλογή Kloss της Μεγάλης Ανατολής τής Ολλανδίας στην Χάγη, στη Βιβλιοθήκη τής Μεγάλης Στοάς τής Δανίας στην Κοπενχάγη και αλλού όπως στην Ουγγαρία και Πολωνία. Ο πλούτος τών Αμερικανικών Τεκτονικών βιβλιοθηκών μπορεί επίσης ν' αποδειχτεί μεγάλη πηγή στην έρευνα.-

Τίτος Θεοκτίστου †

 

51PPLlMc5JL.jpg
bottom of page