ΤΑ ΠΝΕΥΜΑΤΑ ΣΤΗΝ ΦΥΛΑΚΗ

Πέτρου Α 3:18-20

"Επειδή, και ο Χριστός έπαθε μια φορά για πάντα για τις αμαρτίες, ο δίκαιος για χάρη των αδίκων, για να μας φέρει στον Θεό, ο οποίος, ενώ μεν θανατώθηκε κατά τη σάρκα, ζωοποιήθηκε όμως διαμέσου του Πνεύματος· με το οποίο, αφού πορεύτηκε, κήρυξε και προς τα πνεύματα που ήσαν στη φυλακή, τα οποία κάποτε απείθησαν, όταν η μακροθυμία τού Θεού, στις ημέρες τού Νώε, τους πρόσμενε, καθώς κατασκευαζόταν η κιβωτός, στην οποία διασώθηκαν από το νερό λίγες (δηλαδή, οκτώ) ψυχές·"

Τι είναι αυτά τα "πνεύματα που ήταν στην φυλακή"; Πολλοί διαβάζοντας την λέξη "πνεύματα" σ' αυτό το απόσπασμα την μεταφράζουν στο μυαλό τους με νεκρούς ανθρώπους που υποθετικά ζουν τώρα (σαν πνεύματα) σε κάποια φυλακή. Μια τέτοια ερμηνεία όμως δεν βασίζεται στον Λόγο του Θεού και ιδού γιατί: ο Λόγος του Θεού δεν χρησιμοποιεί την λέξη "πνεύμα" για να δηλώσει νεκρούς, μη αναστημένους ανθρώπους. Για να καταλάβουμε τι είναι αυτά τα πνεύματα στην φυλακή, χρειάζεται να κοιτάξουμε με προσοχή τον Λόγο του Θεού και να δούμε πως αυτός χρησιμοποιεί αυτή την λέξη. Ταυτόχρονα χρειάζεται να λάβουμε υπόψη μας άλλες αναφορές τις Βίβλου στο θέμα που περιγράφεται στους παραπάνω στίχους της

Πέτρου Α. Γιατί πραγματικά ο Λόγος του Θεού μιλάει όχι μόνο σε ένα αλλά σε τέσσερα διαφορετικά μέρη αναφορικά με ότι η Πέτρου Α 3:19 μας μιλάει. Αλλά πρώτα απ' όλα ας δούμε τι αυτά τα πνεύματα που είναι στην φυλακή θα μπορούσαν να είναι. Όπως είπαμε δεν μπορεί αυτά να είναι νεκροί άνθρωποι. Παρά το γεγονός ότι η εποχή μας χρησιμοποιεί την λέξη πνεύμα για νεκρούς ανθρώπου που υποτίθεται ότι ζουν κάπου χωρίς ανάσταση, η Βίβλος δεν χρησιμοποιεί την λέξη αυτή μ' αυτή την έννοια. Την χρησιμοποιεί όμως για να δηλώσει αγγελικά όντα, αγγέλους. Στην προς Εβραίους 1:13-14 διαβάζουμε:

Προς Εβραίους 1:13-14

"Μάλιστα, προς ποιον από τους αγγέλους είπε ποτέ: «Κάθησε από τα δεξιά μου, μέχρις ότου βάλω τους εχθρούς σου ως υποπόδιο των ποδιών σου;». Δεν είναι όλοι λειτουργικά ΠΝΕΥΜΑΤΑ, που αποστέλλονται προς υπηρεσία, για εκείνους που πρόκειται να κληρονομήσουν σωτηρία;"

και μερικούς στίχους πιο πάνω:

Προς Εβραίους 1:7

"Και για μεν τους αγγέλους λέει: «Αυτός που κάνει τους αγγέλους του ΠΝΕΥΜΑΤΑ, και τους λειτουργούς του φλόγα φωτιάς»."

Οι άγγελοι δημιουργήθηκαν από τον Θεό και είναι πνευματικά όντα. Είναι "πνεύματα". Μήπως λοιπόν αυτά τα "πνεύματα που είναι στην φυλακή" είναι άγγελοι που έχουν εκπέσει της θέσης τους και βρίσκονται στην φυλακή; Όπως θα δούμε, αυτό ακριβώς είναι. Αλλά ας πάμε λίγο πιο πίσω πρώτα. Όπως είδαμε οι άγγελοι είναι πνευματικά όντα. Αν και όλοι δημιουργήθηκαν από τον Θεό δεν έμειναν όμως όλοι με τον Θεό. Μερικοί από αυτούς επαναστάτησαν εναντίον Του και έπεσαν από την θέση τους. Ο κορυφαίος εκπεσών άγγελος είναι ο διάβολος ή σατανάς. Η αποστασία και πτώση του περιγράφεται μεταξύ άλλων στον Ιεζεκιήλ 28:11-19 και στον Ησαΐα 14:3-23. Το παραπάνω απόσπασμα της Πέτρου Α 3:19 δεν αναφέρεται ωστόσο σ' αυτή την πτώση. Ο στίχος 20 αυτού του αποσπάσματος θέτει τον χρόνο στις "μέρες του Νώε". Ο διάβολος είχε αποστατήσει πολύ πριν εκείνο τον καιρό καθώς τον βρίσκουμε να δρα στον "κήπο τής Εδέμ". Πέρα απ' αυτό ο διάβολος και οι άλλοι μαζί μ' αυτόν εκπεσόντες άγγελοι δεν βρίσκονται σε κάποια φυλακή τώρα. Αντ' αυτού αυτός περιγράφεται σαν "άρχοντας τής εξουσίας τού αέρα" (προς Εφεσίους 2:2) και μαζί με τους άλλους εκπεσόντες μ' αυτόν αγγέλους σαν " αρχές ............. εξουσίες ....... κοσμοκράτορες του σκότους τούτου τού αιώνα ..................... πνεύματα τής πονηρίας στα επουράνια ". Τα πνεύματα της πονηρίας στα επουράνια δεν είναι παρά εκπεσόντες άγγελοι, που είναι προς το παρών δραστήριοι στα επουράνια. Η Πέτρου Α 3:19 λοιπόν δεν αναφέρεται στην πτώση του διαβόλου αλλά σε μια άλλη αποστασία αγγέλων που σημειώθηκε "στις μέρες του Νώε" και πριν τον κατακλυσμό. Αυτά τα εκπεσόντα πνεύματα κατέληξαν στην φυλακή και θα διαβάσουμε περισσότερα πάνω σ' αυτό στην Πέτρου Β και στην επιστολή του Ιούδα. Αλλά ας πάμε πρώτα στην Γένεση 6, λίγο πριν τον κατακλυσμό. Θα βρούμε εκεί λεπτομέρειες σχετικά με την πτώση αυτών των αγγέλων.

Γένεση 6:1-8

"Και όταν οι άνθρωποι άρχισαν να πληθύνονται επάνω στο πρόσωπο της γης, και γεννήθηκαν σ' αυτούς θυγατέρες, βλέποντας οι γιοι τού Θεού τις θυγατέρες των ανθρώπων, ότι ήσαν ωραίες, πήραν για τον εαυτό τους γυναίκες από όλες όσες διάλεξαν. Και ο Κύριος είπε: Δεν θα παραμείνει το πνεύμα μου πάντοτε μαζί με τον άνθρωπο, επειδή είναι σάρκα· οι ημέρες του θα είναι ακόμα 120 χρόνια. Κατά τις ημέρες εκείνες ήσαν οι γίγαντες επάνω στη γη, κι ακόμα ύστερα, αφού οι γιοι του Θεού είχαν μπει μέσα στις θυγατέρες των ανθρώπων, κι αυτές τεκνοποίησαν σ' αυτούς· εκείνοι ήσαν οι δυνατοί, οι ονομαστοί άνδρες από παλιά. Και ο Κύριος είδε ότι η κακία τού ανθρώπου πληθυνόταν επάνω στη γη, και όλοι οι σκοποί των διαλογισμών της καρδιάς του ήσαν μόνον κακία όλες τις ημέρες. Και ο Κύριος μεταμελήθηκε ότι δημιούργησε τον άνθρωπο επάνω στη γη· και λυπήθηκε στην καρδιά του. Και ο Κύριος είπε: Θα εξαλείψω τον άνθρωπο που δημιούργησα από το πρόσωπο της γης· από άνθρωπο μέχρι κτήνος, μέχρι ερπετό και μέχρι πουλί τού ουρανού· επειδή, μεταμελήθηκα ότι τους δημιούργησα. Ο Νώε, όμως, βρήκε χάρη μπροστά στον Κύριο."

Κάτι συνέβη όταν οι άνθρωποι άρχιζαν να πολλαπλασιάζονται. Οι "γιοι του Θεού" είδαν τις θυγατέρες των ανθρώπων και απ' αυτές πήραν για τον εαυτό τους γυναίκες. Δείτε ότι ο πρώτος στίχος θέτει σε αντίθεση τις θυγατέρες των ανθρώπων από την μια πλευρά με τους γιους του Θεού από την άλλη. "Βλέποντας οι γιοι του Θεού τις θυγατέρες των ανθρώπων", μας λέει το κείμενο. Ποιοι ήταν αυτοί οι γιοι του Θεού; Αν και με την πίστη στον Κύριο Ιησού Χριστό και στην ανάσταση του από τους νεκρούς γίνεται κάποιος σήμερα γιος και κόρη του Θεού, αυτό δεν είναι κάτι που συνέβαινε στην Παλαιά Διαθήκη. Δεν ήταν διαθέσιμο εκεί. Ο όρος "γιοι του Θεού", χρησιμοποιείτε στην Παλαιά Διαθήκη 3 ακόμα φορές επιπρόσθετα με την αναφορά που μόλις διαβάσαμε στην Γένεση 6. Όλες τις φορές ο όρος αυτός χρησιμοποιείτε για να δηλώσει αγγελικά όντα. Ας δούμε αυτές τις αναφορές, όλες στο βιβλίο του Ιώβ.

Ιώβ 1:6

"Και κάποια ημέρα, οι γιοι τού Θεού ήρθαν να παρασταθούν μπροστά στον Κύριο, κι ανάμεσα σ' αυτούς ήρθε και ο σατανάς."

και σε μια πολύ όμοια αναφορά: Ιώβ 2:1

"Και κάποια ημέρα, οι γιοι τού Θεού ήρθαν να παρασταθούν μπροστά στον Κύριο"

Όπως είναι προφανές, οι "γιοι του Θεού" που ήρθαν και παραστάθηκαν μπροστά στον Κύριο δεν ήταν παρά άγγελοι.

Επίσης: Ιώβ 38:6-7

"Επάνω σε τι είναι στηριγμένα τα θεμέλιά της [της γης]; Ή, ποιος έβαλε την ακρογωνιαία πέτρα της, όταν τα άστρα της αυγής έψαλλαν μαζί, και όλοι οι γιοι τού Θεού αλάλαζαν;"

Το απόσπασμα του Ιώβ 38:6-7 αναφέρεται στην δημιουργία της γης, όταν δεν υπήρχε κανένας άνθρωπος παρών. Όμως οι γιοι του Θεού, οι άγγελοι, ήταν παρόντες και αλάλαζαν από χαρά.

Εν συντομία τα όντα της Γένεσης 6:1 δεν ήταν ανθρώπινα όντα. Διαφορετικά δεν θα τα έβαζε ο Λόγος του Θεού σε αντιπαράθεση με τις θυγατέρες των ανθρώπων. Δεν θα υπήρχε ούτε υπάρχει τίποτα μεμπτό, για άντρες να παντρεύονται με γυναίκες και να έχουν παιδιά. Αλλά δεν είναι αυτό το οποίο συνέβη στην Γένεση 6. Δεν ήταν γιοι ανθρώπων αυτοί που είδαν και έλαβαν τις θυγατέρες των ανθρώπων. Δεν ήταν αυτοί ανθρώπινα όντα αλλά αγγελικά όντα. Είδαν αυτοί τις θυγατέρες των ανθρώπων, τις επιθύμησαν και ακόμα παραπέρα είχαν απογόνους μαζί τους. Όπως η Γένεση 6:4 μας λέει το αποτέλεσμα αυτής της ένωσης ήταν οι γίγαντες, όντα τα οποία ο Θεός ούτε δημιούργησε ούτε προτίθετο να δημιουργήσει. Αντ' αυτού ήταν οι γίγαντες το προϊόν αυτής της παραφύση ένωσης μεταξύ αγγέλων και ανθρώπων. Ο Νώε ήταν παρών εκείνες τις ημέρες. Αυτές ήταν οι "μέρες του Νώε" και είναι αυτές οι μέρες στις οποίες η Πέτρου Α 3:19 αναφέρεται.

Στα ίδια γεγονότα έχουμε περαιτέρω αναφορές στην Καινή Διαθήκη.

Ας τις δούμε, αρχίζοντας από την Πέτρου Β 2:4-5, 9 :

Πέτρου Β 2:4-5, 9

"Επειδή, αν ο Θεός δεν λυπήθηκε αγγέλους που αμάρτησαν, αλλά αφού τους έριξε στον τάρταρο δεμένους με αλυσίδες σκότους, τους παρέδωσε για να φυλάγονται προς κρίση· και αν δεν λυπήθηκε τον αρχαίο κόσμο, αλλά, φέρνοντας κατακλυσμό επάνω στον κόσμο των ασεβών, φύλαξε όγδοο τον Νώε, ως κήρυκα δικαιοσύνης·... ο Κύριος ξέρει να ελευθερώνει από τον πειρασμό τούς ευσεβείς, τους δε άδικους να τους διατηρεί για την ημέρα της κρίσης, ώστε να τιμωρούνται·"

Εδώ ο λόγος του Θεού μιλάει για αγγέλους που αμάρτησαν και ο Θεός τους έριξε στον Τάρταρο. Στο αρχαίο ελληνικό κείμενο το ρήμα "ταρταρόω" χρησιμοποιείται. Τι είναι αυτός ο Τάρταρος; Χρησιμοποιείτε η φράση και στα νέα ελληνικά ("έπεσε στα Τάρταρα", "θα σε ρίξω στα Τάρταρα") για να πούμε ότι κάτι ή κάποιος έπεσε κάπου πολύ βαθιά, πολύ σκοτεινά, κάπου που κάνεις δεν μπορεί να φτάσει. Ο Bullinger, ένας ερευνητής της Γραφής του 19ου αιώνα αναφέρει: "Ο Τάρταρος είναι μια ελληνική λέξη που δεν χρησιμοποιείται κάπου αλλού στην Καινή Διαθήκη, και δεν χρησιμοποιείται καθόλου στην Παλαιά Διαθήκη στην μετάφραση των Εβδομήκοντα. Ο Όμηρος την περιγράφει σαν μέρος κάτω από την γη. Ο ομηρικός Τάρταρος ήταν η φυλακή των τιτάνων, ή γιγάντων, που είχαν επαναστατήσει ενάντια στον Δία " (The Companion Bible, Appendix 131). Και όπως το λεξικό του Vine εξηγεί: "το ρήμα ταρταρόω που χρησιμοποιείται στην Πέτρου Β σημαίνει τον εγκλεισμό στον Τάρταρο που δεν είναι ούτε η κόλαση ούτε ο άδης, αλλά το μέρος όπου οι αμαρτήσαντες άγγελοι στους οποίους το απόσπασμα αυτό αναφέρεται είναι εγκλεισμένοι, και "φυλάγονται για κρίση". (Vine dictionary, p. 553). Ο Τάρταρος λοιπόν είναι μια φυλακή και σ' αυτήν ρίχτηκαν όπως η Πέτρου Β μας λέει οι άγγελοι που αμάρτησαν και φυλάγονται εκεί για κρίση. Δείτε ότι αυτό που ακολουθεί αυτή την αναφορά της Πέτρου Β είναι ο Νώε και η αναφορά στον κατακλυσμό. Αυτό δεν είναι τυχαίο καθώς τα δυο γεγονότα συνδέονται και συνέβησαν κοντά το ένα με το άλλο. Αλλά ας δούμε επίσης και τι η επιστολή του Ιούδα, μιλώντας για το ίδιο θέμα μας λέει :

Ιούδα 6-7

"και αγγέλους, οι οποίοι δεν φύλαξαν το δικό τους αξίωμα, αλλά εγκατέλειψαν το ίδιο τους κατοικητήριο, τους φύλαξε με παντοτινά δεσμά κάτω από το σκοτάδι, για την κρίση της μεγάλης ημέρας· όπως τα Σόδομα και τα Γόμορρα, και οι ολόγυρα απ' αυτές πόλεις, που, κατά τον ίδιο τρόπο μ' αυτούς, παραδόθηκαν στην πορνεία, και ακολούθησαν πίσω από άλλη σάρκα, αποτελούν μπροστά μας παράδειγμα, που πρόκειται να τιμωρηθούν με την αιώνια φωτιά."

Ο Ιούδας μιλάει για την ίδια αποστασία όπως και ο Πέτρος και η Γένεση. Κάποτε στις ήμερες του Νώε, κάποιοι άγγελοι "εγκατέλειψαν το ίδιο τους κατοικητήριο" και "ακολούθησαν πίσω από άλλη σάρκα", πίσω από τις "θυγατέρες των ανθρώπων". Το αποτέλεσμα; Φυλάσσονται τώρα "με παντοτινά δεσμά κάτω από το σκοτάδι, για την κρίση της μεγάλης ημέρας". Αυτή είναι η φυλακή, ο Τάρταρος που ο Πέτρος αναφέρει στις επιστολές του. Σ' αυτά τα εκπεσόντα πνεύματα, σ' αυτούς τους εκπεσόντες αγγέλους, πήγε ο αναστημένος Χριστός και κήρυξε. Τι κήρυξε; Το κείμενο δεν μας λέει. Συμφωνώ ωστόσο με τον Vine που λέει στο λεξικό του:

"Στην Πέτρου Α η πιθανή αναφορά δεν είναι σε κήρυγμα καλών νέων αλλά στην πράξη του Χριστού μετά την ανάσταση Του να διακηρύξει την νίκη Του σ' αυτά τα εκπεσόντα αγγελικά όντα" (Vine' s dictionary of New Testament words, page 883)

Για να καταλήξουμε λοιπόν: όταν η Πέτρου Α 3:19 μας λέει ότι ο Ιησούς πήγε και κήρυξε στα πνεύματα στην φυλακή, δεν θα πρέπει να διαβάζουμε αυτό έχοντας στο μυαλό μας νεκρούς ανθρώπους που τώρα υποτίθεται ζουν σε κάποια φυλακή, χωρίς ανάσταση, και τον Χριστό να πηγαίνει και να κηρύττει το ευαγγέλιο σ' αυτούς. Αυτό στο οποίο ο Λόγος του Θεού αναφέρεται στην Πέτρου Α 3:19 δεν είναι νεκροί άνθρωποι αλλά πνεύματα, εκπεσόντα αγγελικά όντα που είναι τώρα στην φυλακή, στον Τάρταρο, σε παντοτινά δεσμά κάτω από το σκοτάδι. Γιατί; Λόγω των όσων κάνανε τις ημέρες του Νώε όπου αφήνοντας το δικό τους κατοικητήριο, παραδόθηκαν στην πορνεία και ακολούθησαν πίσω από άλλη σάρκα, πίσω από τις κόρες των ανθρώπων.

Τάσος Κιουλάχογλου

Παραπομπές

E. W. Bullinger: The Companion Bible, 1990, Kregel Publications, Grand Rapids, Michigan