( κάντε κλικ επάνω στην εικόνα τού βιβλίου )

ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ

Μέσα από τό πολύτομο συγγραφικό έργο της Annie Besant, ή μελέτη της γιά τόν « Εσωτερικό Χριστιανισμό » έρχεται σε πρώ­τη γραμμή, αποτελώντας μαζί μέ τήν « Αρχαία Σοφία » ενα πλήρες βοήθημα γιά τόν σπουδαστή τής θεοσοφίας. Τό βιβλίο αποτείνεται ιδιαίτερα στόν άνθρωπο τοϋ Δυτικού κόσμου, τόν Χριστιανό, τόν όιαμορφωμένον άπό τή γέννηση τον μέ τή διδα­σκαλία καίτά δόγματα τής Χριστιανικής Εκκλησίας.

Μέσα άπό τή μελέτη τής « Αρχαίας Σοφίας » μπορεί ό μαθη­τής ν' ανακαλύψει τίς θεμελιώδεις αλήθειες, πού αποτελούν τήν βάση τού Εσωτερισμού, αλήθειες κοινές σ' όλες τίς αρχαίες θρησκευτικές καί μυστηριακές παραδόσεις. Προχωρώντας σέ συνέχεια στην μελέτη τού « Εσωτερικού Χριστιανισμού » ( ή τού Χριστιανισμού άπό τήν άποψη των Μικρών Μυστηρίων ) θά Ιδή τίς ίδιες αυτές αλήθειες ν' αποκαλύπτονται μέσα άπό τήν θρη­σκεία τον, διαφωτίζοντας πεποιθήσεις καί δόγματα σκοτεινά εως τότε καί ακατανόητα. Δέν θ' αργήσει έτσι νά φθάσει στή διαπίστωση δτι όλες οί θρησκείες δέν είναι παρά oi κλάδοι ενός καί τον αυτού Δέντρου, οί αχτίδες μιας καί τής αυτής φωτεινής Εστίας, πού λέγεται Αλήθεια, Άποκεκαλυμμένη ή θεία Σο­φία καί θεοσοφία.

Πρώτο ερώτημα πού τίθεται: Υπήρχε ποτέ μέσα στόν Χρι­στιανισμό ενα ιδιαίτερο τμήμα πνευματικής διδασκαλίας, πού νά δικαιούται τό όνομα τοϋ « Εσωτερικού » ή η θρησκεία αυτή, σέ αντίθεση πρός όλες τίς άλλες, έμεινε στερημένη άπό τόν πολύτιμο αυτόν θησαυρό. Οί μαρτυρίες πού μας έρχονται τόσο μέσα άπό τά λόγια τοϋ Διδασκάλου Ιησού καί τοϋ μεγαλύτερου Αποστόλου, τοϋ Παύλου,όσο καί μέσα άπό τά κείμενα τών πρώτων Πατέρων Κλήμη καί Ώριγένη, είναι ως πρός αυτό εύγλωττες. Μας αποκαλύπτουν τήν ύπαρξη μέσα στην Πρώτη Εκκλησία, έκτος άπό την δημόσια διδασκαλία τήν προσφερόμενη ανοικτά ατό λαό, ενός ιδιαίτερου τμήματος διδασκαλίας, άνακοινούμενης σέ στενόν κύκλο πιστών, κατάλληλα εκπαιδευμένων, εκείνων πού άνηκαν « στόν οϊκο » - σύμφωνα μέ τόν τεχνικό δρο - σέ αντίθεση πρός τους « έξωθεν ». « Ύμίν δέδοται γνώναι τά μυστήρια τής Βασιλείας τοϋ θεού, τοις δέ λοιποίς έν παραβολαϊς, ίνα βλέποντες ού βλέπωσι, καί άκούοντες μή συνιώσιν » δηλώνει χαρακτηριστικά ό Ίησοϋς.

Ένώ ό Παύλος διαχωρίζοντας, μέ τό ίδιο καί αυτός πνεύμα, τούς Χριστιανούς σέ σαρκικούς καί πνευματικούς, αποκαλεί τούς πρώτους « νήπιους έν Χριστώ » ικανούς νά τρέφονται μόνο μέ « γάλα », σέ αντίθεση πρός τούς « ενήλικες » πού είναι σέ θέση νά αφομοιώνουν τή στερεή τροφή τόν « άρτο ». Μεταφερμένη εμπιστευτικά άπό τούς Αποστόλους στους διαδόχους τους, ή διδασκαλία αυτή είχε αποτελέσει τή βάση τών « Μυστηρίων τού Χριστού » ή « Μυστηρίων τής Βασιλείας », πού είχαν λειτουργήσει κατά τούς πρώτους μεταχριστιανικούς αιώνες, επάνω στό πρότυπο τών αρχαίων Μυστηριακών "Οργανώσεων, γιά νά σιγήσουν αργότερα, μέσα σέ εποχές πνευματικού σκότους, καί νά κλείσουν τήν «θύρα» τους.

Τό αντίθετο θά ήταν παράδοξο -λέγει ή συγγραφεύς- άν λάβουμε ύπ' όψιν μας τίς ποικίλες επιδράσεις πού είχε δεχθή ό Χριστιανισμός τών πρώτων αιώνων άπό τίς αρχαιότερες άπ' αυτόν θρησκείες. Συνυφασμένος μέ τίς Ιουδαϊκές παραδόσεις, τίς παραδόσεις τής Ινδίας, τής Αιγύπτου, τής Χαλδαίας, τών Περσών, τών Ελλήνων, ό νεαρός αυτός κλάδος τοϋ μεγάλου Δέντρου τών Θρησκειών, δέν μπορούσε παρά νά επιβεβαιώνει τίς ίδιες αιώνιες αλήθειες, προσφέροντας στους νέους λαούς τής Δύσεως άκέραιον τόν θησαυρό τής αποκεκαλυμμένηςΣοφίας. Αν πάλι ή θρησκεία τοϋ Χριστού είχε αποτελέσει εξαίρεση ώς πρός αυτό, μένοντας έξω άπό τόν κύκλο τών άλλων μεγάλων θρησκειών καί άρκούμενη νά προσφέρει στους οπαδούς της μιά στοιχειώδη μόνον πίστη και όχι μιά βαθειά πνευματική επιστήμη, τότε τό πράγμα αυτό θά ήταν κάτι τό θλιβερό καί απογοητευτικό, μιά μαρτυρία ότι η θρησκεία αυτή δέν αποτείνεται παρά σέ μιά ορισμένη μόνον κατηγορία ατόμων, μέ στοιχειώδη διανόηση, πού δέν είναι σέ θέση ούτε νά ερευνήσουν, ούτε νά εννοήσουν τίς έσώτατες έννοιες τής θρησκείας τους.

Ποιός υπήρξε στήν πραγματικότητα ο Ίησούς, ο Ιησούς Χριστός « η μεγαλειώδης περιπαθής μορφή, πού δεσπόζει στήν σκέψη καί τήν καρδιά κάθε Χριστιανού, ο Ανθρωπος τού Πόνου, ό Σωτήρας καί Κύριος τους »; Μέσα στις ευαγγελικές αφηγήσεις τά γεγονότα πού συνθέτουν τή βιογραφία τού Ίησού βρίσκονται περιπλεγμένα μέ μυθικές από τήν μιά μεριά παραδόσεις, πού αφορούν κοσμικές διαδικασίες, καί μέ έννοιες μυστικές άπό τήν άλλη μεριά, έχοντας επιφέρει σύγχιση ώς πρός τήν ακριβή σύλληψη καί κατανόηση τής προσωπικότητας τοϋ θείου Διδασκάλου τής Παλαιστίνης. Μέσα άπό τό τρίπτυχο τής μελέτης « ο Ιστορικός - ο Μυθικός - ο Μυστικός Χριστός» τά μπερδεμένα νήματα τών ευαγγελικών αφηγήσεων διαχωρίζονται σ' εκείνα πού αφορούν:

• Τόν Ιστορικό Χριστό, τόν Ιησού τής Ναζαρέτ, τόν αγνόν ανάμεσα ατούς αγνούς, άξιον νά προσφερθή, μέ τό ακηλίδωτο σώμα του, θυσία εκούσια γιά τήν ενσάρκωση του « Χριστού » πάνω στήν γη τοϋ « Κυρίου τής Αγάπης καί τής Συμπόνιας ». Υπέρτατος Άρχων καί Ίεροφάντης τοϋ Χριστιανισμού « Αρχιερεύς εις τόν αιώνα » σύμφωνα μέ τά λόγια τού Παύλου, ό Ίησούς δέν θά πάψει ποτέ νά είναι ταυτισμένος μέ τήν φύση τού « Χριστού », νά είναι ό Ίησούς Χριστός.

• Τόν Μυθικό Χριστό, τόν Χριστό τών πανάρχαιων Ηλιακών Μύθων, πού συμβολίζουν τήν κάθοδο τοϋ Λόγου, σάν Δευτέρου Προσώπου τής θείας Τριάδος, μέσα στόν κόσμο. Είναι ό Ουράνιος "Ανθρωπος, πού θυσιάζεται γιά νά δώσει ζωή άπ' τήν ζωή του, ό Μέγας Εσταυρωμένος τοϋ Διαστήματος τής πλατωνικής διδασκαλίας. Καί

• Τόν Μυστικό Χριστό, τόν Χριστό τής ανθρώπινης καρδιάς, τόν Λόγο τού ανθρώπινου πνεύματος, πού γεννιέται μέσα στήν ανθρώπινη φάτνη, ανδρώνεται, πάσχει, σταυρώνεται καί ανασταίνεται θριαμβευτής τού θανάτου, άκoλουθώντας τούς μεγάλους σταθμούς τής ζωής τοϋ Κοσμικού Χριστού - κάθε Χριστού. « Έάν εγνωρίσαμε τόν Χριστό κατά σάρκα, τώρα δέν τόν γνωρίζουμε έτσι » λέγει ακριβολογώντας ο μεμυημένος Παύλος. Καί οί τρεις αυτές όψεις μαζί μας δίνουν τόν Χριστό τών Ευαγγελίων, τή λατρευτή μορφή τού θεού Σωτήρα τής Χριστιανοσύνης, πού αιώνια θά πάσχει καί θά σταυρώνεται γιά νά σώζει τόν άνθρωπο.

Τά δόγματα τής Χριστιανικής Εκκλησίας, παρανοημένα καί διαστρεβλωμένα μέσα από τήν μακραίωνη ιστορία του, μέσα από εποχές μισαλλοδοξίας, φανατισμού καί αμάθειας, προσφέρονται σήμερα εντελώς απαράδεκτα γιά τήν ανθρώπινη διάνοια καί συχνά απωθητικά γιά τήν συνείδηση, όπως π.χ. εκείνο τό φοβερά παρεξηγημένο δόγμα τής Σωτηρίας τών ψυχών, τής επιφυλαγμένης γιά τούς λίγους εκλεκτούς, μέ τήν απειλή τής αιώνιας Κόλασης γιά τούς άλλους, τούς πλανημένους μέσα σέ μία καί μόνο σύντομη γήινη ζωή. Ιδωμένα κάτω άπό τό φως τής Εσωτερικής Διδασκαλίας, τόσο τά δόγματα τής Εκκλησίας, όσο καί οί επίσημες τελετουργίες, οί γνωστές μέ τό όνομα « Μυστήρια » αποκαθίστανται στή σωστή έννοια τους, αποκαλύπτοντας τήν αιώνια καί αναλλοίωτη πνευματική τους αλήθεια.

Τό βιβλίο της- όπως δηλώνει ή συγγραφεύς - αποτείνεται στήν μειονότητα εκείνη τών Χριστιανών, πού αναζητούν, μή κατορθώνοντας νά ικανοποιήσουν ούτε τήν λογική, ούτε τήν συνείδηση τους από τήν προσφερόμενη θρησκευτική διδασκαλία. Η γνώμη - λέγει - ότι η μελέτη κάτω άπό τό πρίσμα τής λογικής, θά είχε σάν συνέπεια νά αποδυναμώσει τόν Χριστιανισμό, είναι όχι μόνον αβάσιμη, αλλά καί άγνωστη στούς ηγέτες τής Πρώτης Εκκλησίας, μέ τήν ορθή καί φωτισμένη κρίση. Τό αντίθετο ακριβώς θά συμβή καί ή μελέτη αυτή θά ενδυναμώσει τόν Χριστιανισμό «κάνοντας τόν πολύτιμο μαργαρίτη νά λάμπει μέ μιά ακτινοβολία πολύ πιό δυνατή καί καθάρια, όταν το στρώμα τής αμάθειας αποσύρεται, αποκαλύπτοντας τήν ομορφιά τών χρωμάτων ».

Ή κρίση πού περνάει ό Χριστιανισμός σήμερα δέν θά υποχωρήσει, εφόσον αυτός θά παραμένει ασυμφιλίωτος πρός τήν σύγχρονη διανόηση μέ τήν αλματώδη εξέλιξη, αποκομμένος ολοένα καί περισσότερο από τήν νέα συνείδηση. Ένα ερώτημα, έτσι, προβάλλει επιτακτικό σέ κάθε σκεπτόμενο άτομο: θά επιζήσει η θρησκεία τοϋ Χριστού μέσα άπό τούς αιώνες, ανακαταλαμβάνοντας τήν θέση της σάν κύριος φορέας τής πνευματικής Αλήθειας, καί κατευθύνοντας τήν πολιτιστική ανάπτυξη τών λαών τής Δύσεως; Γιά νά τό κατορθώσει αυτό θά χρειασθή νά ξαναπάρει καί πάλι τήν χαμένη Επιστήμη καί Γνώση της, προετοιμάζοντας μαθητές άξιους νά τήν δεχθούν καί νά τήν μεταδώσουν στούς άλλους, Χριστιανούς συνειδητούς, εκπαιδευμένους σύμφωνα μέ τούς πανάρχαιους κανονισμούς τής αυστηρής « Disciplina Arcani ». Τά «Μυστήρια τής Βασιλείας», απρόσιτα στή μεγάλη μάζα τής ανθρωπότητας, θά πρέπει νά ξαναπάρουν τήν θέση τους μέσα στήν Εκκλησία, ζωογονώντας καί συντηρώντας άσβεστη τήν ιερή φλόγα, μέσα από τούς αιώνες.

ΑΙΜΙΛΙΑ ΙΒΟΥ

Προσεγγίζοντας τή μελέτη των Μυστηρίων της Γνώσεως θά συμμορφωθούμε πρός τόν κανόνα της παραδόσεως, τόν πασίγνωστο και σεβαστό: θά αρχίσουμε από την καταγωγή τοϋ Σύμπαντος, καθορίζοντας τά σημεία πού αφορούν τήν μελέτη καί τήν κατανόηση τής Φύσεως, πού είναι αναγκαίο ν' αποκατασταθούν ευθύς από τήν αρχή, απομακρύνοντας καθετί πού θά ήταν εμπόδιο ατό δρόμο μας. Με τόν τρόπο αυτόν τό αυτί θά μπορέσει νά προετοι-μαστή ώστε νά όεχθή τήν παράδοση της Γνώσεως. καί τό έδαφος νά καθαριστή άπό τά βλαβερά ζιζάνια, έτοιμο νά όεχθή τήν άμπελο. Γιατί υπάρχει μιά μάχη πριν από τήν μάχη, μυστήρια πρίν από τά Μυστήρια.

Κλήμης ο Αλεξανδρεύς

Τό παράδειγμα αυτό ας αρκέσει σέ όσους έχουν ώτα. Γιατί δέν είναι απαραίτητο ν' αποκαλύπτει κανείς τά Μυστήρια. Είναι αρκετό μόνο νά τά υποδεικνύει.

Κλήμης ο Αλεξανδρεύς

Ό έχων ώτα ακούειν, ακουέτω.

Ματθαίος

ΠΡΟΛΟΓΟΣ

Η μελέτη αυτή έχει γραφεί μέ σκοπό να προσελκύσει τήν προσοχή τού συγχρόνου ανθρώπου πάνω στίς βαθειές Αλήθειες, πού αποτελοϋν αυτό τό Ιδιο τό θεμέλιο τού Χριστιανισμού, Αλήθειες ώς επί τό πλείστον αγνοημένες καί παρεξηγημένες.

Η σφοδρή επιθυμία τών οπαδών τού Χριστιανισμού να δια­δοθούν καί νά σκορπισθοϋν απλόχερα σέ όλους ol πολύτιμες αλήθειες του, ώστε νά μή στερηθή κανείς απ' τό φώς τους, είχαν σάν συνέπεια μιαν αλόγιστη σπουδή προς τήν εκλαΐκευση τής Χριστιανικής θρησκείας καί τήν παρουσίαση τής διδασκαλίας της κάτω από μιά μορφή συχνά απωθητική γιά τήν ανθρώπινη καρδιά καί απαράδεκτη γιά τον Ανθρώπινο νού.

Η προσταγή : « Διδάξτε τό Ευαγγέλιο σέ κάθε Ανθρώπινο πλάσμα » - μιας αμφίβολης αυθεντικότητας - είχε σταθή σάν μία αντίδραση στήν καθιερωμένη αρχή τού νά μή μεταδίδεται η Γνώση παρά μόνον στους λίγους προνομιούχους. Η προσταγή, ωστόσο, αυτή μοιά­ζει νά αγνοεί τόν άλλον έκείνον λόγο, τόν λιγώτερο εκλαϊκευμένσν τού μεγάλου Διδασκάλου τού Χριστιανισμού : « Μή ρίπτετε τά Άγια στους κύνας...».

Η φτηνή αυτή συναισθηματικότης πού παραμερίζοντας τίς πνευματικές καί ηθικές ανισότητες των ανθρώπων, καθηλώνει σ' ένα καί τό αυτό επίπεδο τήν θρησκευτική διδασκαλία τήν προορισμένη γιά διαφορετικής αναπτύξεως άτομα, προσφέρον­τας τήν ίδια πνευματική τροφή τόσον στον εξελιγμένον καί υψη­λής αναπτύξεως, όσον καί στον ανεξέλικτον καί αμαθή, πρός βλάβην καί των δύο, η συναισθηματικότης αυτή επαναλαμβάνουμε, στους πρώτους Χριστιανούς μέ τήν όρθή καί γενναία κρίση, ήταν εντελώς άγνωστη. Ό Κλήμης ο Αλεξανδρεύς, στό γνωστό σύγγραμμα του τους « Στρωματείς », κάνοντας υπαινιγμό ώς πρός τά Μυστήρια, λέγει μέ Απόλυτη σαφήνεια : « καί σήμερα ακόμη φοβούμαι, όπως έχει λεχθεί, μήπως ρίξω τους μαργαρίτες έμπροσθεν τών χοίρων, καί τους καταπατήσουν, καί στρεφόμενοι πίσω μας ξεσχίσουν. Γιατί είναι δύσκολο νά μιλάει κανείς γιά τό αληθινό φώς μέ λόγια εντελώς αποκαλυπτικά, σέ ακροατήριο άπαρασκεύαστο καί μέ χαρακτήρα χοίρων ».

Αν η αληθινή γνώση - η Γνώση - είναι προορισμένη ν' αποτελέσει καί πάλι τμήμα τής Χριστιανικής Διδασκαλίας, τό πράγμα αυτό δέν θά επιτευχθεί παρά μόνο μέ τούς πανάρχαιους καί πάλι περιορισμούς καί μέ την προϋπόθεση τής οριστικής εγκατάλειψης της ιδέας τοϋ νά φέρονται τά πάντα σ' ένα επίπεδο εκλαΐκευσης. Μόνον η διδασκαλία, η απρόσιτη στους πολλούς, μπορεί νά προετοιμάσει τήν επάνοδο τών Εσωτερικών γνώσεων, καί ή μελέτη τών Μικρών Μυστηρίων θά πρέπει νά προηγηθεί εκείνης τών Μεγάλων. Τά τελευταία αυτά δέν είναι δυνατόν ποτέ νά κοινοποιηθούν δημοσία. Δέν μεταδίδονται παρά μόνον άπό Διδάσκαλο σέ μαθητή, « από τό στόμα στό αυτί », σέ αντίθεση προς τά Μικρά, πού μή αποκαλύπτοντας παρά μέρος μόνον τής κεκρυμμένης Αλήθειας, μπορούν καί σήμερα ακόμη ν' αποκατασταθούν.

Τό βιβλίο αυτό σκοπεύει νά παρουσιάσει ένα διάγραμμα τών Μικρών αυτών Μυστηρίων, εκθέτοντας τή φύση τών διδασκαλιών πού επιβάλλεται νά μελετηθούν. Όταν ο συγγραφεύς εκφράζεται μέ λόγια συγκαλυμμένα, οί αλήθειες πού υπαινίσσεται αποκαλύπτονται στίς γενικές τους γραμμές, μ' έναν ήρεμο διαλογισμό, ένώ ένας διαλογισμός πιό παρατεταμένος, μέ τό πιό ζωηρό φώς πού ρίχνει επάνω τους, τίς κάνει σιγά - σιγά νά προ βάλουν πιό ζωντανές καί ανάγλυφες. Ό διαλογισμός γαληνεύει τόν κατώτερο νού, τόν ακατάπαυστα απασχολημένον μέ τά πράγματα τού υλικού κόσμου. Καί μόνον ένα τέτοιος ήρεμος νους μπορεί νά φωτιστεί από τό Πνεύμα. Είναι ο μόνος τρόπος γιά νά αποκτηθή η γνώση τών πνευματικών αληθειών. Γιατί η γνώση αυτή πρέπει νά πηγάσει από μέσα καί όχι άπ' έξω, νά προέλθει άπό τό θείο Πνεύμα, τού οποίου είμαστε ό ναός, καί όχι από κάποιον εξωτερικόν Διδάσκαλο. Τίς αλήθειες αυτές τό θεΐο Πνεύμα, πού είναι μέσα μας τό « πνεύμα τού Χριστού », γιά τό όποιο μιλάει ό Παύλος, τίς κρίνει πνευματικά, καί τό εσωτετερικό αυτό φως διαχέεται προς τον κατώτερο νού.

Μέ τόν τρόπο αυτόν έχει πηγάσει ή θεία Σοφία, η αληθινή ΘΕΟΣΟΦΙΑ. Γιατί η θεοσοφία δέν είναι, όπως νομίζεται, μιά συναρμογή, φτιαγμένη από Ινδουισμό, Βουδδισμό, Ταοϊσμό καί άλλες θρησκείες. Είναι τόσον ο Εσωτερικός Χριστιανισμός, όσον καί ο Εσωτερικός Βουδδισμός. Ανήκει έξ ίσου σ' όλες τίς θρησκείες, χωρίς καμμιά εξαίρεση. Καί αυτή είναι η πηγή άπ' όπου έχουν αντληθεί οί αλήθειες, πού εκτίθενται στό μικρό αυτό έργο, τό αληθινό φώς, πού φωτίζει κάθε άνθρωπο έρχόμενον στον κόσμο, άν καί οί περισσότεροι, μή έχοντας τά μάτια ανοιχτά, δέν μπορούν ακόμη νά τό ίδούν.

Τό βιβλίο αυτό δέν φιλοδοξεί ότι φέρνει τό Φώς. Λέγει απλώς : « Ιδού τό Φώς ». Δέν αποτείνεται παρά στήν μειονότητα εκείνη, πού δέν μπορεί πιά νά ίκανοποιηθή άπό τίς εξωτερικές θρησκευτικές διδασκαλίες. Γιά τούς Ικανοποιημένους, αντίθετα, άπό τίς εξωτερικές αυτές διδασκαλίες, δέν έχει καμμιά θέση. Γιά ποιόν λόγο νά αναγκάσουμε εκείνους πού δέν πεινούν ν' αναζητήσουν τόν άρτο ; Γιά τούς πεινώντες όμως είθε τό βιβλίο αυτό νά είναι άρτος καί όχι λίθος.

iolaos