Θεουργία
Α. ΟΡΙΣΜΟΣ
Ή θεουργία είναι η λατρεία τής συμμετοχής τού ανθρώπου στο θείο ’Έργο τής Παγκοσμίας Λυτρώσεως.
Ό ασκών την λατρεία αυτή καλείται « θεουργός » ή «Τελεστής».
Διευκρίνυση :
Τι είναι λατρεία ;
Είναι η παροχή τού εαυτού προς τον Θεό.
Τι είναι η Λύτρωσις ;
Είναι η Αποκατάστασις τής Πτώσεως.
Τι είναι η Πτωσις ;
Είναι η παράβασις τού Νόμου τής Ζωής.
Τελεστής : Τέλος, τέλειος, τελείωσις, τέλεσις, τελεσιουργός.
Θεουργία : Θεού Έργον.
Β. ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ
Ή αληθής Θεουργία θεμελιώνεται αποκλειστικως έπi μίας Άληθείας, συγχρόνως Νόμου και Εντολής.
Ό Νόμος είναι :
« πᾶς γὰρ ὁ αἰτῶν λαμβάνει καὶ ὁ ζητῶν εὑρίσκει καὶ τῷ κρούοντι ἀνοιγήσεται. ».
Ή Εντολή είναι : « Αἰτεῖτε, καὶ δοθήσεται ὑμῖν, ζητεῖτε, καὶ εὑρήσετε, κρούετε, καὶ ἀνοιγήσεται ὑμῖν· » ( Ματθ. 7,7-8 ).
Διευκρίνυση :
Για αυτό κάθε Θεουργική πραξις οφείλει να έκφράζει τήν Αλήθεια αυτήν στό Τυπικό Ανοίγματος.
Ό παράγων διά τού οποίου ο άνθρωπος αιτεί είναι ό Λόγος του. Δι’ αυτής της λεξεως δεν εννοούμε τον κοινό λόγο τών φιλο-λόγων ( προφορικόν ή γραπτόν ), αλλά τον εσωτερικό Λόγο τού ανθρώπου : την έκδήλωση τής Θελήσεώς του.
Η Θέλησις αυτή οφείλει νά είναι πλήρως εναποτεθημένη στην Θέληση τού Θεού.
Στο Ευαγγέλιο, τούτο έκφράζεται διά των λόγων τού Έκατοντάρχου στο έδάφιο Ματθ. 8.5-13.
Ματθ. 8,5 Εἰσελθόντι δὲ αὐτῷ εἰς Καπερναοὺμ προσῆλθεν αὐτῷ ἑκατόνταρχος παρακαλῶν αὐτὸν καὶ λέγων·
Ματθ. 8,5 Ενώ δε εισήλθεν ο Ιησούς εις την Καπερναούμ, τον επλησίασε με σεβασμόν ένας εκατόνταρχος παρακαλών αυτόν και λέγων·
Ματθ. 8,6 Κύριε, ὁ παῖς μου βέβληται ἐν τῇ οἰκίᾳ παραλυτικός, δεινῶς βασανιζόμενος.
Ματθ. 8,6 “Κυριε, ο δούλος μου είναι κατάκοιτος στο σπίτι μου παράλυτος και βασανίζεται από τρομερούς πόνους”.
Ματθ. 8,7 καὶ λέγει αὐτῷ ὁ Ἰησοῦς· ἐγὼ ἐλθὼν θεραπεύσω αὐτόν.
Ματθ. 8,7 Και λέγει προς αυτόν ο Ιησούς· “εγώ θα έλθω και θα τον θεραπεύσω”.
Ματθ. 8,8 καὶ ἀποκριθεὶς ὁ ἑκατόνταρχος ἔφη· Κύριε, οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς ἵνα μου ὑπὸ τὴν στέγην εἰσέλθῃς· ἀλλὰ μόνον εἰπὲ λόγῳ, καὶ ἰαθήσεται ὁ παῖς μου.
Ματθ. 8,8 Ο εκατόνταρχος όμως απεκρίθη και είπε· Κυριε, δεν είμαι εγώ άξιος να εισέλθης συ, ο Παντοδύναμος, κάτω από την στέγην μου. Αλλά πες ένα μόνον λόγον και αμέσως θα θεραπευθή ο δούλος μου.
Ματθ. 8,9 καὶ γὰρ ἐγὼ ἄνθρωπός εἰμι ὑπὸ ἐξουσίαν, ἔχων ὑπ᾿ ἐμαυτὸν στρατιώτας, καὶ λέγω τούτῳ, πορεύθητι, καὶ πορεύεται, καὶ ἄλλῳ, ἔρχου, καὶ ἔρχεται, καὶ τῷ δούλῳ μου, ποίησον τοῦτο, καὶ ποιεῖ.
Ματθ. 8,9 Ημπορείς δε να διατάξης και η διαταγή σου θα γίνη έργον. Διότι και εγώ είμαι άνθρωπος, και ευρίσκομαι υπό την εξουσίαν των ανωτέρων μου, έχω δε υπό τας διαταγάς μου στρατιώτας και λέγω στούτον, πήγαινε και πηγαίνει, και στον άλλον, έλα και έρχεται, και στον δούλον μου κάμε τούτο και το κάμνει”.
Ματθ. 8,10 ἀκούσας δὲ ὁ Ἰησοῦς ἐθαύμασε καὶ εἶπε τοῖς ἀκολουθοῦσιν· ἀμὴν λέγω ὑμῖν, οὐδὲ ἐν τῷ Ἰσραὴλ τοσαύτην πίστιν εὗρον.
Ματθ. 8,10 Ακούσας ο Ιησούς τα γεμάτα πίστιν αυτά λόγια εθαύμασε και είπεν εις αυτούς που τον ακολουθούσαν· “σας διαβεβαιώνω, ότι ούτε μεταξύ των Ισραηλιτών δεν εύρηκα τόσον μεγάλην πίστιν.
Ματθ. 8,11 λέγω δὲ ὑμῖν ὅτι πολλοὶ ἀπὸ ἀνατολῶν καὶ δυσμῶν ἥξουσι καὶ ἀνακλιθήσονται μετὰ Ἀβραὰμ καὶ Ἰσαὰκ καὶ Ἰακὼβ ἐν τῇ βασιλείᾳ τῶν οὐρανῶν,
Ματθ. 8,11 Αληθινά δε σας λέγω ότι από τας χώρας της Ανατολής και της Δυσεως, από όλα τα μέρη της οικουμένης, θα έλθουν πολλοί και θα παρακαθήσουν στο πνευματικόν δείπνον μαζή με τον Αβραάμ και τον Ισαάκ και τον Ιακώβ εις την βασιλείαν των ουρανών.
Ματθ. 8,12 οἱ δὲ υἱοὶ τῆς βασιλείας ἐκβληθήσονται εἰς τὸ σκότος τὸ ἐξώτερον· ἐκεῖ ἔσται ὁ κλαυθμὸς καὶ ὁ βρυγμὸς τῶν ὀδόντων.
Ματθ. 8,12 Οι δε κληρονόμοι της βασιλείας των ουρανών, (οι απόγονοι δηλαδή των πατριαρχών, που έχουν τας επαγγελίας του Θεού), θα εκδιωχθούν και θα ριφθούν στο πυκνότατον σκότος του Αδου. Εκεί θα είναι ο κλαυθμός και το τρίξιμο των οδόντων”.
Ματθ. 8,13 καὶ εἶπεν ὁ Ἰησοῦς τῷ ἑκατοντάρχῳ· ὕπαγε, καὶ ὡς ἐπίστευσας γενηθήτω σοι. καὶ ἰάθη ὁ παῖς αὐτοῦ ἐν τῇ ὥρᾳ ἐκείνῃ.
Ματθ. 8,13 Και είπεν ο Ιησούς στον εκατόνταρχον· “πήγαινε και όπως επίστευσες, ότι δηλαδή ημπορώ με ένα μου λόγον να θεραπεύσω τον δούλον σου, ας γίνη προς χάριν σου”. Και πράγματι εθεραπεύθη ο δούλος του αμέσως κατά την ώρα εκείνην.
Διευκρίνυση :
Οί Αρετές τού Πνεύματος
Στην θεουργική πραξη ο μόνος παράγων προς τον όποίον ο άνθρωπος απευθύνει τον Λόγο του είναι ό Θεός, αφού :
«πᾶσα δόσις ἀγαθὴ καὶ πᾶν δώρημα τέλειον ἄνωθέν ἐστι καταβαῖνον ἀπὸ τοῦ πατρὸς τῶν φώτων, παρ' ᾧ οὐκ ἔνι παραλλαγὴ ἢ τροπῆς ἀποσκίασμα.» ( Ίακώβου 1.17 ).
Στην θεουργική πραξη το μόνον αίτουμενον είναι ο « Άρτος τής Ζωής »
ή « Παγκόσμιο Αγαθό », διότι είναι γραμμένο : « ὁ γὰρ ἄρτος τοῦ Θεοῦ ἐστιν ὁ καταβαίνων ἐκ τοῦ οὐρανοῦ καὶ ζωὴν διδοὺς τῷ κόσμῳ. ... ἐγώ εἰμι ὁ ἄρτος τῆς ζωῆς· ὁ ἐρχόμενος πρός με οὐ μὴ πεινάσῃ, καὶ ὁ πιστεύων εἰς ἐμὲ οὐ μὴ διψήσῃ πώποτε.»
( Ίωαν. 6.33-35 ) και « ζητεῖτε δὲ πρῶτον τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ, καὶ ταῦτα πάντα προστεθήσεται ὑμῖν. » ( Ματθ. 6.33 ).
Γ. ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ
Για την Θεουργία απαιτούνται τεσσάρων ειδών προϋποθέσεις :
α. προκαταρκτικές
β. μυστηριακές
γ. ουσιώδεις ή θεμελιώδεις
δ. δυναμικές
Οί προκαταρκτικές προϋποθέσεις είναι ο διαθέσιμος χώρος και χρόνος, η πρόθεσις, η κλίσις και η αρμονία μέ τον περίγυρο.
Ή μυστηριακή προϋπόθεσις είναι η συμμόρφωσις τού ανθρώπου προς την ακόλουθη Άλήθεια, συγχρόνως Νόμο και Εντολή :
«λάβετε φάγετε· τοῦτό ἐστι τὸ σῶμά μου·... πίετε ἐξ αὐτοῦ πάντες· τοῦτο γάρ ἐστι τὸ αἷμά μου τὸ τῆς καινῆς διαθήκης τὸ περὶ πολλῶν ἐκχυνόμενον εἰς ἄφεσιν ἁμαρτιῶν.» ( Ματθ. 26.26-28 )
Η ουσιώδης ή θεμελιώδης προϋπόθεσις είναι η ανέγερσις τών τεσσάρων στηλών τού εσωτερικού Ναού, κατά την αληθή Ροδοσταυρική παράδοση :
της Άγνότητος, τής Αγάπης, τής Πίστεως και τής Άφέσεως.
Η Άγνότης συμβάλλει στην Ενότητα τού Έαυτού και στην σύλληψη τού σκοπού.
Ή Αγάπη είναι το Πύρ που ενώνει τον Θεουργό με τους όμοιους του, αποδέκτες τών ενεργειών του.
Ή Πιστις είναι η Ίσχύς τού Θεουργού.
Ιδού μια περιγραφή τής λειτουργίας των τεσσάρων Στηλών του εσωτερικού Ναού :
Ή δυναμική προϋπόθεσις είναι μία διπλή πνευματική δράσις :
ανάτασις και φρούρησις η οποία επιτυγχάνεται δια :
εσωτερικής προσευχής και πνευματικής επαγρυπνήσεως.
Η διπλή αυτή πνευματική δρασις διατηρεί τον έσωτερικό Ναό σε κατάσταση τάξεως και καλής λειτουργίας.
Δ. ΤΟ ΤΥΠΙΚΟ
Μία θεουργική πραξις τελείται με την βοήθεια Τυπικού, περισσότερο ή λιγότερο λεπτομερούς.
Το Θεουργικό Τυπικό είναι απλώς και μόνον ο δίαυλος έκφράσεως τού εσωτερικού Λόγου τού Τελεστή, ο οποίος απευθύνεται στον Θεό.
Συνεπώς, το θεουργικό Τυπικό δεν εχει « μαγική ίσχύ ».
Τά συστατικά στοιχεία ενός Τυπικού είναι :
η Σκέψις, ο Λόγος, η Χειρονομία και ο Συμβολισμός.
Συνεπώς, από τεχνικής απόψεως, τό Τυπικό είναι σειρά σκεψεων, λόγων και χειρονομιών εντός συμβολικού πλαισίου.
Άφού ο Τελεστής απευθύνεται στον Θεό, ο όποιος είναι η Απόλυτη Μονάδα, επιβάλλεται το Τυπικό να εκφράζει τήν Ενότητα τού εσωτερικού Λόγου τού Θεουργού.
Ε. Ο ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΣ
Τα σύμβολα που χρησιμοποιούνται στο θεουργικό Τυπικό οφείλουν να εκφράζουν μιαν όψη της Αλήθειας τής Παγκοσμίας Λυτρώσεως.
Δεν υπάρχει απόλυτος συμβολισμός, υπάρχουν όμως σύμβολα αληθή και σύμβολα ψευδή.
Διευκρίνυση :
Ψευδή σύμβολα είναι όλα όσα δεν έχουν περιεχόμενο στον συγκεκριμένο χρησιμοποιούμενο συμβολισμό, όπως έπί παραδείγματι σύμβολα άλλων παραδόσεων, που θα μπορούσαν τυχον να είσαχθούν σε ενα Χριστιανικό Τυπικό.
Χρήσις ψευδών συμβόλων αποτελεί πύλη αταξίας, με ό,τι ολέθριο συνεπάγεται τούτο.
Ένας Συμβολισμός, που δυναται να χρησιμοποιηθεί από κάθε Χριστιανό, είναι ο εξής :
Μία Τράπεζα έστραμμένη πρός Άνατολας καλυπτεται με λευκό ύφασμα, έπι του οποίου τοποθετουνται ενα Κερί, ένας Σταυρός ορθός ή ένας Εσταυρωμένος και μία Βίβλος ανοιγμένη, έπι του άξονα Ανατολής ---► Δύσεως.
Επίσης, ένα θυμιατήριο τοποθετείται εμπρός στόν Σταυρό, έκτός τής γραμμής Ανατολής ---► Δύσεως, ολίγο πρός τον Νότο.
Ίδου η ερμηνεία του :
To επίπεδο της Τράπεζας δεικνύει το επίπεδο τής Θεουργικης πράξεως, το όποιον είναι ανώτερον εκείνου τής υλικής ζωής.
Το λευκό χρώμα τού υφάσματος συμβολίζει την λευκότητα τής συνειδήσεως του Θεουργού.
Το μοναδικο κερί αντιστοιχεί στο Αιώνιον Φώς, στο οποίον ό Τελεστής απευθύνει την αίτησή του.
Ό Σταυρός υποδηλώνει τον Λόγο του Θεου, ό οποίος ακτινοβολεί την Σοφία και την Αγάπη Του εν τω Παντί.
Ή ανοιγμένη Βίβλος συμβολίζει την είσοδο τού Απολύτου στον κόσμο τής χρονικότητος.
Το θυμίαμα συμβολίζει την ανάταση του ανθρωπίνου πνεύματος προς τον Ουρανό.
Συνεπώς, ο ανωτέρω Συμβολισμός εκφράζει την Θεία Παρουσία στους τρεις Κόσμους : Θείο, Πνευματικό καΊ Υλικό.
ΣΤ. Ο ΛΟΓΟΣ
Εντός τέτοιου συμβολικού πλαισίου, ο Λόγος τού θεουργού διοχετεύεται σε μία σειρά προσευχών, εξωτερικών κα\ εσωτερικών, με την βοήθεια τών οποίων αυτός ανατείνει κα\ καθίσταται όργανο της θείας θελήσεως.
Ίδου μία προτεινόμενη δομή :
Άνοιγμα τής Πράξεως Προσευχή Μετανοίας
Έπίκλησις του Φυλακος Αγγέλου ή των Π*Δ*.
Εντατική εσωτερική προσευχή ( έπι τουλάχιστον μισή ώρα με κομποσχοίνι ).
Έκφρασις Ευγνωμοσύνης Δοξολογία
Προσευχή προς τον Αιώνιο Πατέρα ( Κυριακή Προσευχή )
Προσευχή προς τον Υίου τού Θεού Προσευχή προς το Άγιον Πνεύμα Προσευχή για να καταστή η ανθρωπότης η Νύμφη τού Νυμφίου
Ένατένισις η εσωτερική Προσευχή.
Ειδική πραξις, αναλόγως προς τήν ανάγκη...
Ευχαριστία Κλείσιμο τής Πράξεως.
Έτσι, ο εσωτερικός Λόγος ομοιάζει με ιέρεα, ο οποίος εισέρχεται στον εσωτερικό Ναο και προσφέρει την πνευματική Λατρεία τής συμμετοχής στο Μέγα Έργο τής Παγκοσμίας Λυτρώσεως.
Ζ. ΟΙ ΕΦΑΡΜΟΓΕΣ
Το ’Έργο τής Παγκόσμιας Λυτρώσεως είναι διπλό: ιδιαίτερο και γενικό.
Ό θεουργός δυναται να μετάσχει στο γενικό Έργο κατα το μέτρο τής προόδου του στο ιδιαίτερο Έργο τής ατομικής του Λυτρώσεως.
Το ιδιαίτερο ’Έργο είναι η Μυησις, που πραγματοποιείται δια της Αγάπης προς τον Θεό.
Διευκρίνυση :
« Αγαπήσεις Κύριον τον Θεόν σου εξ όλης τής καρδίας σου καί εξ όλης τής ψυχής σου και εξ όλης τής διανοίας σου και εξ όλης τής ισχύος σου...» ( Μάρκ. 12.30)
«ORA...»
To γενικό Έργο είναι Έργο Θεραπείας, το οποίο πραγματοποιείται δια της Αγάπης προς τον πλησίον.
Διευκρίνυση :
«... και τον πλησίον σου ώς σεαυτόν ». « ... ΕΤ LABORA ».
Ή Αγάπη είναι η Θελησις τού αληθινού Θεουργού.
Διευκρίνυση :
Κατά την ανθρώπινη αντίληψη ο εκδηλωμένος Θεός δύναται νά περιγραφή ως :
Αλήθεια - Αγάπη - Σοφία
Το δε πνεύμα, ώς γνωστόν, εκδηλώνει τις εξής αρετές :
Φαντασία - Θέλησις - Ισχύς
Ή προφανής αναλογία δεικνύει ότι: η Φαντασία οφείλει νά συλλαμβάνει την Θεία Αλήθεια, η Θελησις οφείλει νά ταυτισθή με την Θεία Αγάπη η δε Ίσχύς οφείλει να συνδεθεί με την Θεία Σοφία, ούτως ώστε ο άνθρωπος νά δύναται πραγματοποιεί το Θείο ’Έργον τής Άποκαταστάσεως.
Με άλλα λόγια : στην απόλυτη εξιδανίκευσή τους, οί αρετές Φαντασία, Θελησις και Ίσχύς τείνουν να ταυτισθούν με την Αλήθεια, Άγάπη και Σοφία τού Θεού.
’Εάν όμως ο άνθρωπος, ώς πεπτωκώς, δεν κατέχει ουσιαστικώς παρά μόνον την Θέληση τούτο εξηγεί γιατί ο μυσταγωγού-μενος οφείλει να εστιασθεί κυρίως στην Άγάπη ( καθώς επίσης και γιατί ο Μέγας Διδάσκαλος τών Άνθρώπων αυτήν άφησε στην ανθρωπότητα ώς πνευματική Του κληρονομία ).
